PKK terör örgütünün son açıklamasında, terör örgütünün Lozan Barış Antlaşması ve 1924 Anayasası’na karşı çıkarak kendini feshetme ve silahlı mücadeleyi sonlandırma kararı aldığı belirtildi. Bu açıklama, iktidarın 1921 Anayasası tartışmalarını sürekli gündemde tutmasını hatırlattı. Bu bağlamda AKP ve PKK terör örgütü arasındaki açıklamalar, yeni anayasa tartışmalarında 1921 Anayasası’nın önemini vurguladı.
1921 Anayasası ile 1924 Anayasası arasındaki tartışmalar uzun bir süredir devam ederken, KCK/PKK lideri Abdullah Öcalan 2010 anayasa referandumunda 1921 Anayasası’nı gündeme getirmişti. Öcalan, bu anayasada Kürtlerin inkar edildiğini belirterek anayasada yapılması gereken demokratikleşme çağrısında bulunmuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 2021’de “Türkiye’nin yeni bir anayasaya ihtiyacı olduğu” yönünde açıklamalarda bulunmuştu. Aynı zamanda dönemin Adalet Bakanı Abdulhamit Gül, 1921 Anayasası’nın ruhuyla yeni bir anayasanın gerekliliğine vurgu yapmıştı. Meclis’te düzenlenen iftar programında ise TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Türkiye’nin güçlü bir anayasa yapma imkanının bulunduğunu belirtmişti.
MERKEZİ İDARE YAPISI
1921 Anayasası, Ulusal Kurtuluş Savaşı sırasında kabul edilerek padişahtan yasama yetkisinin alınıp Meclis’e verilmesini içeriyordu. Ancak laiklik ilkesini kapsamıyordu ve “her vilayetin yerinde yönetimini” esas alıyordu. Cumhuriyetin ilan edilmesiyle birlikte 1924 Anayasası kabul edilerek merkezi idare yapısına geçildi ve laiklik ilkesi benimsendi.
